2011年6月28日星期二

389 Orchidaceae 蘭科

香港野生蘭科植物約有60屬138種3變種1天然雜交種,已紀錄及確認品種共53屬105種3變種,以星號為記︰

Subfamily APOSTASIOIDEAE 擬蘭亞科

            Genus Apostasia 擬蘭屬
            Apostasia nipponica 日本擬蘭 19*

            Genus Neuwiedia 三蕊蘭屬
            Neuwiedia singapureana 三蕊蘭 *

Subfamily CYPRIPEDIOIDEAE 杓蘭亞科

            Genus Paphiopedilum 兜蘭屬
            Paphiopedilum purpuratum 紫紋兜蘭,香港兜蘭 *

Subfamily ORCHIDOIDEAE 蘭亞科

    Tribe Orchideae 蘭族

        Subtribe Orchidinae 蘭亞族

            Genus Brachycorythis 苞葉蘭屬

            Genus Platanthera 舌唇蘭屬
            Platanthera mandarinorum 尾瓣舌唇蘭
            Platanthera minor 小舌唇蘭 *
            Platanthera tipuloides 筒距舌唇蘭 17

            Genus Pecteilis 白蝶蘭屬
            Pecteilis susannae 白蝶蘭 *

            Genus Peristylus 闊蕊蘭屬
            Peristylus calcaratus 長鬚闊蕊蘭 *
            Peristylus densus 稠密闊蕊蘭,狹穗闊蕊蘭 *
            Peristylus goodyeroides 闊蕊蘭
            Peristylus gracilis 纖細闊蕊蘭 13
            Peristylus intrudens 短裂闊蕊蘭 *11
            Peristylus lacertiferus 撕唇闊蕊蘭 *
            Peristylus tentaculatus 觸鬚闊蕊蘭 *

            Genus Habenaria 玉鳳花屬
            Habenaria ciliolaris 毛葶玉鳳花 EX
            Habenaria coultousii 香港玉鳳花 EX
            Habenaria dentata 鵝毛玉鳳花,齒片鷺蘭 *
            Habenaria leptoloba 仙子蘭,天使蘭,細裂玉鳳花 *
            Habenaria linguella 坡參 *
            Habenaria reniformis 腎葉玉鳳花 *
            Habenaria rhodocheila 橙黃玉鳳花,紅人蘭 *

        Subtribe Coryciinae 雙袋蘭亞族

            Genus Disperis 雙袋蘭屬
            Disperis lantauensis 香港雙袋蘭,象鼻蘭

    Tribe Epidendreae 樹蘭族

        Subtribe Acanthephippiinae 花蘭亞族

            Genus Acanthephippium 罎花蘭屬
            Acanthephippium striatum 錐罎花蘭,中華罎花蘭 #EX

        Subtribe Arundininae 竹葉蘭亞族

            Genus Arundina 竹葉蘭屬
            Arundina graminifolia 竹葉蘭 *

        Subtribe Bletlinae 擬白及亞族

            Genus Pachystoma 粉口蘭屬
            Pachystoma pubescens 粉口蘭 *

            Genus Ania 帶唇蘭屬

            Genus Tainia 帶唇蘭屬
            Tainia dunnii 帶唇蘭 *

            Genus Nephelaphyllum 雲葉蘭屬
            Nephelaphyllum tenuiflorum 雲葉蘭 *

            Genus Mischobulbum 球柄蘭屬
            Mischobulbum cordifolium 心葉球柄蘭 *

            Genus Spathoglottis 苞舌蘭屬
            Spathoglottis pubescens 苞舌蘭 * 

            Genus Cephalantheropsis 黃蘭屬
            Cephalantheropsis obcordata 黃蘭,嶺南黃蘭 #*

            Genus Calanthe 蝦脊蘭屬
            
            Sector Styloglossum 落苞組
            Calanthe speciosa 二列葉蝦脊蘭,八仙蘭 #*

            Sector Calanthe 蝦脊蘭組
            Calanthe graciliflora 鈎距蝦脊蘭 *
            Calanthe sylvatica 粉紅蝦脊蘭,長距蝦脊蘭 *
            Calanthe triplicate 白花蝦脊蘭,三褶蝦脊蘭 *
            Calanthe × dominii 長距白鶴蘭 11

            Genus Phaius 鶴頂蘭屬
            Phaius tankervilliae 鶴頂蘭 *

        Subtribe Bulbophyllinae 石豆蘭亞族

            Genus Bulbophyllum 石豆蘭屬

            Sector Sestochilos 大序組
            Bulbophyllum affine 赤唇石豆蘭 *
            Bulbophyllum ambrosia 芳香石豆蘭,馥石蘭 *

            Sector Desmosanthes 短序組
            Bulbophyllum kwangtungense 廣東石豆蘭 *
            Bulbophyllum levinei 齒瓣石豆蘭 *
            Bulbophyllum odoratissimum 密花石豆蘭,香石豆蘭 *
            Bulbophyllum stenobulbon 短足石豆蘭 *

            Sector Cirrhopetalum 單葉卷瓣蘭組
            Bulbophyllum bicolor 二色石豆蘭,二色卷瓣蘭 #6*§
            Bulbophyllum delitescens 直唇石豆蘭,直唇卷瓣蘭 #7*§
            Bulbophyllum miniatum 斑唇石豆蘭,斑唇卷瓣蘭 #8§
            Bulbophyllum tigridum 虎斑石豆蘭,虎斑卷瓣蘭 #9*§
            Bulbophyllum tseanum 香港石豆蘭,謝氏石豆蘭,香港卷瓣蘭 #10§

        Subtribe Coelogyninae 貝母蘭亞族

            Genus Pholidota 石仙桃屬

            Sector Repentes 脫苞組
            Pholidota cantonensis 廣州石仙桃,細葉石仙桃 *

            Sector Chineses 雙葉組
            Pholidota chinensis 石仙桃 *

            Genus Coelogyne 貝母蘭屬
            Coelogyne fimbriata 流蘇貝母蘭 *
            Coelogyne leungiana 單唇貝母蘭,梁氏貝母蘭 +3*

        Subtribe Collabiinae 吻蘭亞族

            Genus Collabium 吻蘭屬
            Collabium chinense 吻蘭 11 13

            Genus Chrysoglossum 金唇蘭屬
            Chrysoglossum assamicum 錨鈎金唇蘭 11 16 *

        Subtribe Cyrtopodiinae 萼足蘭亞族

            Genus Cymbidium 蘭屬
            
            Subgenus Jensoa 建蘭亞屬

            Sector Jensoa 建蘭組
            Cymbidium ensifolium 建蘭 *
            Cymbidium kanran 寒蘭 *
            Cymbidium maclehoseae 冬月蘭 EX+
            Cymbidium sinense 墨蘭,報歲蘭 *
            Cymbidium xiphiifolium 素心蘭 EX

            Sector Geocymbidium 兔耳蘭組
            Cymbidium lancifolium 兔耳蘭 *            

        Subtribe Dendrobiinae 石斛亞族

            Genus Epigeneium 厚唇蘭屬
            Epigeneium sp. 厚唇蘭 11 18 *

            Genus Dendrobium 石斛屬

            Sector Breviflores 瘦軸組
            Dendrobium aduncum 鈎狀石斛 *

            Sector Dendrobium 石斛組
            Dendrobium linawianum 櫻石斛,距唇石斛 14 15*
            Dendrobium loddigesii 美花石斛 *

            Sector Aporum 劍葉組
            Dendrobium spatella 劍葉石斛 #*

        Subtribe Epipogiinae 虎舌蘭亞族

            Genus Epipogium 虎舌蘭屬
            Epipogium roseum 虎舌蘭 *

        Subtribe Eriinae 毛蘭亞族

            Genus Eria 毛蘭屬

            Sector Conchidium 山毛蘭組
            Eria pusilla 對莖毛蘭 !*
            Eria sinica 小毛蘭 *

            Sector Xiphosium 長苞毛蘭組
            Eria rosea 玫瑰毛蘭 *

            Sector Trichosma 高脊毛蘭組
            Eria corneri 半柱毛蘭 *
            Eria gagnepainii 香港毛蘭 EX
    
            Sector Dendrolirium 基花毛蘭組
            Eria lasiopetala 白綿毛蘭 *
            
        Subtribe Eulophiinae 美冠蘭亞族

            Genus Eulophia 美冠屬
            Eulophia flava 黃花美冠蘭
            Eulophia graminea 美冠蘭 *
            Eulophia zollingeri 無葉美冠蘭 *

            Genus Geodorum 地寶蘭屬
            Geodorum densiflorum 地寶蘭 *

        Subtribe Gastrodiinae 天麻亞族

            Genus Gastrodia 天麻屬
            Gastrodia peichatieniana 北插天天麻,秋赤箭,插天山赤箭 11*
            Gastrodia clausa 閉花赤箭 11

            Genus Didymoplexiella 錨柱蘭屬
            Didymoplexiella siamensis 暹邏錨柱蘭 11 14*

        Subtribe Lecanorchidinae 盂蘭亞族

            Genus Lecanorchis 孟蘭屬
            Lecanorchis nigricans 全唇孟蘭 11 14

        Subtribe Liparidinae 羊耳蒜亞族

            Genus Liparis 羊耳蒜屬

            Sector Liparis 羊耳蒜組
            Liparis ferruginea 鏽色羊耳蒜 *
            Liparis formasana 寶島羊耳蒜,低地羊耳蒜 11*
            Liparis nervosa 見血青,脈羊耳蒜 *
            Liparis gigantea 紫花羊耳蒜 #*
            Liparis odorata 香花羊耳蒜 *
            Liparis sootenzanensis 插天山羊耳蒜 11*

            Sector Cestichis 附生羊耳蒜組
            Liparis bootanensis 鐮翅羊耳蒜 *
            Liparis ruybarrettoi 包瑞羊耳蒜 +
            Liparis stricklandiana 扇唇羊耳蒜 *
            Liparis viridiflora 長莖羊耳蒜 *

            Genus Dienia 無耳沼蘭屬
            Dienia ophrydis 無耳沼蘭 *

            Genus Crepidum 沼蘭屬
            Crepidium allanii 11 *
            Crepidium cordilabium 心唇沼蘭 11 *
            Crepidium purpureum 深裂沼蘭,紫盾沼蘭 *

        Subtribe Nervillinae 芋蘭亞族

            Genus Nervilia 芋蘭屬
            Nervilia plicata 毛葉芋蘭 ^2*

        Subtribe Podochilinae 柄唇蘭亞族

            Genus Appendicula 牛齒蘭屬
            Appendicula cornuta 牛齒蘭 *

        Subtribe Thelasiinae 矮柱蘭亞族

            Genus Thelasis 矮柱蘭屬
            Thelasis pygmaea 矮柱蘭

        Subtribe Vanillinae 香莢蘭亞族

            Genus Vanilla 香莢蘭屬
            Vanilla shenzhenica 深圳香莢蘭 11

    Tribe Neottieae 鳥巢蘭族

        Subtribe Corymborkidinae 管花蘭亞族

            Genus Tropidia 竹莖蘭(摺唇蘭)屬
            Tropidia curculigoides 仙茅竹莖蘭,仙茅摺唇蘭,短穗竹莖蘭 *
            Tropidia nipponica 日本竹莖蘭,日本摺唇蘭,竹莖蘭 11*

        Subtribe Limodorinae 頭蕊蘭亞族

            Genus Aphyllorchis 無葉蘭屬
            Aphyllorchis montana var. montana 無葉蘭 *
            Aphyllorchis montana var. rotundatipetada 圓瓣無葉蘭 11*

        Subtribe Cryptostylidinae 隱柱蘭亞族

            Genus Cryptostylis 隱柱蘭屬
            Cryptostylis arachnites 隱柱蘭 *

        Subtribe Goodyerinae 斑葉蘭亞族

            Genus Goodyera 斑葉蘭屬
            Goodyera foliosa 多葉斑葉蘭 *
            Goodyera procera 高斑葉蘭,碎米蘭 *
            Goodyera seikoomontana 歌綠斑葉蘭,香港斑葉蘭 *
            Goodyera viridiflora 綠花斑葉蘭 *
            Goodyera yangmeishanensis 小小斑葉蘭

            Genus Ludisia 血葉蘭屬
            Ludisia discolor 血葉蘭,石蠶 *

            Genus Erythrodes 鉗喙蘭屬
            Erythrodes blumei 小唇蘭 11 14 *

            Genus Cheirostylis 叉柱蘭屬
            Cheirostylis chinensis 中華叉柱蘭,甌蘭
            Cheirostylis jamesleungii 粉紅叉柱蘭,毛甌蘭 *
            Cheirostylis liukiuensis 琉球叉柱蘭
            Cheirostylis monteiroi 箭藥叉柱蘭,大花甌蘭 *
            Cheirostylis pusilla 細小叉柱蘭 *
            Cheirostylis tatewakii 大魯閣叉柱蘭,叉柱蘭 *
            Cheirostylis yunnanensis var. yunnanensis 雲南叉柱蘭 *

            Genus Hetaeria 翻唇蘭屬
            Hetaeria abbrevuata 小片翻唇蘭,亮葉翻唇蘭 ^1*
            Hetaeria youngsayei 香港翻唇蘭,卵葉翻唇蘭 #

            Genus Zeuxine 線柱蘭屬
            Zeuxine gracilis 纖細線柱蘭 *
            Zeuxine parviflora 白花線柱蘭 EX
            Zeuxina membranaceae 膜質線柱蘭 13 *
            Zeuxine strateumatica 線柱蘭 *

            Genus Vrydagzynea 二尾蘭屬
            Vrydagzynea nuda 二尾蘭 *

            Genus Anoectochilus 開唇蘭屬
            Anoectohilus formosanus 台灣金線蓮 11
            Anoectochilus yungianus 香港金線蘭,容氏開唇蘭 *

        Subtribe Spiranthinae 綬草亞族

            Genus Spiranthes 綬草屬
            Spiranthes hongkongensis 香港綬草 *
            Spiranthes sinensis 綬草 *

            Genus Pelexia 肥根蘭屬
            Pelexia obliqua 肥根蘭

    Tribe Vandeae 萬代蘭族

        Subtribe Aeridinae 指甲蘭亞族

            Genus Gastrochilus 盆距蘭屬
            Gastrochilus japonicus 黃松盆距蘭,港盆距蘭 EX
            Gastrochilus kadooriei 嘉道理盆距蘭 11 12

            Genus Robiquetia 寄樹蘭屬
            Robiquetia succisa 小葉寄樹蘭,寄樹蘭 *

            Genus Thrixspermum 白點蘭屬 
            Thrixspermum centipeda 白點蘭 *

            Genus Diploprora 蛇舌蘭屬 
            Diploprora championii 蛇舌蘭 *

            Genus Cleisostoma 隔距蘭屬

            Sector Subulata 尖葉組

            Sector Paniculata 大序組
            Cleisostoma paniculatum 大序隔距蘭 EX

            Sector Mitriformia 齒蕊組
            Cleisostoma williamsonii 紅花隔距蘭 EX

            Sector Complicata 大盤組
            Cleisostoma simondii var. simondii 柱葉隔距蘭,棒葉隔距蘭 *
            Cleisostoma simondii var. guangdongense 廣東隔距蘭

            Genus Acampe 脆蘭屬
            Acampe rigida 多花脆蘭 *


#︰跟據《Flora of Hong Kong vol.4》舊名成同義詞
^︰跟《Flora of Hong Kong vol.4》更改名字
+︰跟據《Flora of Hong Kong vol.4》新增品種
!︰ 《Flora of Hong Kong vol.4》將之與 Erica sinica 小毛蘭合併,但本網誌予以保留
*︰已紀錄品種
?︰有待確認種
§︰跟隨 The Plant List 修正為接受種名
EX︰近數十年已無紀錄,或相信已於本地野外滅絕

1︰《香港植物名錄2004》中稱為 Anoectochilus abbreviatus 小片齒唇蘭;《Flora of Hong Kong vol.4》將之與 Hetaeria cristata 白肋翻唇蘭合併
2︰跟隨《香港植物名錄2004》中稱為 Nervilia plicata 毛葉芋蘭,並無取用《Flora of Hong Kong vol.4》中 N. fordii 毛唇芋蘭之名字
3︰此種曾一度與 C. fimbriata 流蘇貝母蘭合併 
4︰《香港植物名錄2004》中稱為 Tainia hongkongensis 香港帶唇蘭
5︰《香港植物名錄2004》中稱為 Tainia ruybarrettoi 南方帶唇蘭
6︰《香港植物名錄2004》中稱為 Bulbophyllum bicolor 二色石豆蘭
7︰《香港植物名錄2004》中稱為 Bulbophyllum delitescens 直唇石豆蘭
8︰《香港植物名錄2004》中稱為 Bulbophyllum pecten-veneris 斑唇卷瓣蘭
9︰《香港植物名錄2004》中稱為 Bulbophyllum retusiusculum var. tigridum 虎斑卷瓣蘭
10︰《香港植物名錄2004》中稱為 Bulbophyllum tseanum 香港卷瓣蘭
11︰本種並未收錄在《Flora of Hong Kong vol.4》
12︰本種見於《Phytoaxa Vol.164, No.2》,乃全球新種,標本模式採自香港
13︰本種見於《The Wild Orchids of Hong Kong》
14︰本種見於《A Guild to Orchids of Hong Kong》
15︰本種擬屬野放
16︰2015年11月見於網上
17︰新增項目見於「香港植物標本室」
18︰2019年見於網上
19︰2021年見於網上,本種發表於 2011 年;A. shenzenica 深圳擬蘭合併為 A. nipponica 日本擬蘭
20︰本種發表於 2023 年 4 月

最後更新︰2024-03-13

4 則留言: