2018年11月28日星期三

瓶頭菊 Lagenophora stipitata

瓶頭草,瓶頭菊 Lagenophora stipitata (Labill.) Druce
菊科 ASTERACEAE

形  態︰小型多年生草本
生  境︰草坡
花  期︰3–6 月
果  期︰
描  述︰根莖 5–7 mm,殘留大量葉柄基部;葉蓮座狀,倒卵形指匙形,1–3 × 0.5–1.3 cm,基部楔形,漸變為翼,尖端圓形或鈍尖,葉緣具不明顯 1–3 齒,兩面尤其葉脈及葉緣被短柔毛;頭狀花序;花莖 2.5–13 cm,纖細,罕分枝;總苞半球形;苞片 4 排,先端尖,無毛;外層卵狀披針形,中層長圓形,內層線形;舌狀花 30,管狀花 14;瘦果啡色

花期見於十月尾至十一月頭,與《香港植物誌》相去甚遠。本種僅見於香港的高山,體型奇細無比,且蓮狀座生於石縫中或泥地上,即使有花亦難以察覺。種名之主格陽性詞 stipitatus 由 stipes + -atus 所組成,意指「有莖的」。

323 ASTERACEAE 菊科

香港野生山菊科植物約有76屬137種1變種,已紀錄及確認品種共49屬67種,以星號為記︰

1. Genus Acmella 金鈕扣屬
Acmella grandiflora 大花金鈕扣
Acmella paniculata 金鈕扣 *
Acmella radicans var. radicans 白花金鈕扣 *

2. Genus Adenostemma 下田菊屬
Adenostemma lavenia 下田菊 *

3. Genus Ageratum 藿香薊屬
Ageratum conyzoides 藿香薊,勝紅薊 *
Ageratum houstonianum 熊耳草 *

4. Genus Ainsliaea 兔兒風屬
Ainsliaea fragrans 杏葉兔兒風,兔兒風 *
Ainsliaea macroclinidioides 燈檯兔兒風 *
Ainsliaea walkeri 華南兔兒風,獲氏兔兒風 *

5. Genus Anisopappus 山黃菊屬
Anisopappus chinensis 山黃菊 *

6. Genus Artemisia 蒿屬
Artemisia annua 黃花蒿
Artemisia capillaris 茵陳蒿
Artemisia indica 五月艾 *
Artemisia japonica 牡蒿
Artemisia lactiflora 白苞蒿,甜菜子 *
Artemisia lavandulaefolia 野艾蒿
Artemisia princeps 魁蒿

7. Genus Aster 紫菀屬
Aster ageratoides 三脈紫菀,山白菊 *
Aster ageratoides var. scaberulus 微糙三脈紫菀
Aster baccharoides 白舌紫菀 *
Aster panduratus 琴葉紫菀 *
Aster striatus 香港紫菀 *
Aster subulatus 鑽形紫菀

8. Genus Bidens 鬼針屬
Bidens alba 白花鬼針草 *
Bidens bipinnata 婆婆針
Bidens biternata 金盞銀盤
Bidens pilosa 鬼針草 *

9. Genus Blainvillea 異芒菊屬
Blainvillea acmella 百能葳

10. Genus Blumea 艾納香屬
Blumea balsamifera 艾納香 *
Blumea clarkei 七里明
Blumea hieracifolia 毛氈草
Blumea lacera 見霜黃 *
Blumea laciniata 六耳鈴
Blumea lanceolaria 千頭艾納香
Blumea megacephala 東風草,大頭艾納香
Blumea mollis 柔毛艾納香
Blumea oblongifolia 長圓葉艾納香
Blumea sessiliflora 無梗艾納香

11. Genus Carpesium 天名精屬
Carpesium abrotanoides 天名精

12. Genus Centaurea 矢車菊屬
Centaurea cyanus 矢車菊

13. Genus Centipeda 石胡荽屬
Centipeda minima 石胡荽

14. Genus Chorisis 苦蕒菜屬
Chorisis repens 苦蕒菜,沙苦蕒菜 *

15. Genus Cirsium 
Cirsium hupehense 湖北薊,馬刺薊
Cirsium japonicum 薊 *
Cirsium lineare 絲葉薊

16. Genus Conyza 白酒草屬
Conyza bonariensis 香絲草
Conyza canadensis 小蓬草,小白酒草
Conyza japonica 白酒草
Conyza sumatrensis 蘇門白酒草

17. Genus Cotula 芫荽菊屬
Cotula anthemoides 芫荽菊

18. Genus Crassocephalum 昭和草屬
Crassocephalum crepidioides 野茼蒿

19. Genus Crossostephium 芙蓉菊屬
Crossostephium chinense 芙蓉菊

20. Genus Dendranthema 菊屬
Dendranthema indicum 野菊 *

21. Genus Dichrocephala 魚眼草屬
Dichrocephala integrifolia 魚眼草 *

22. Genus Duhaldea 羊耳菊屬
Duhaldea cappa 羊耳菊,白牛膽 *

23. Genus Eclipta 鱧腸屬
Eclipta prostrata 鱧腸,白花蟛蜞菊 *

24. Genus Elephantopus 地膽草屬
Elephantopus scaber 地膽草 *
Elephantopus tomentosus 白花地膽草 *

25. Genus Emilia 一點紅屬
Emilia prenanthoidea 小一點紅 *
Emilia sonchifolia 一點紅,雞腳草 *

26. Genus Epaltes 鵝不食草屬
Epaltes australis 球菊,鵝不食草 *

27. Genus Erechtites 菊芹屬
Erechtites hieraciifolius 梁子菜 *
Erechtites valerianifolius 裂葉菊芹,菊芹

28. Genus Erigeron 飛蓬屬
Erigeron karvinskianus 加勒比飛蓬 *

29. Genus Eupatorium 澤蘭屬
Eupatorium chinense 華澤蘭,蘭草 *
Eupatorium japonicum 白頭婆,澤蘭
Eupatorium lindleyanum 林澤蘭 *
Eupatorium odoratum 飛機草

30. Genus Farfugium 橐吾屬
Farfugium japonicum 大吳風草,橐吾 *

31. Genus Gaillardia 天人菊屬
Gaillardia aristata 宿根天人菊,荔枝菊

32. Genus Galinsoga 牛膝菊屬
Galinsoga parviflora 牛膝菊,辣子草,珍珠草

33. Genus Gerbera 大丁草屬
Gerbera piloselloides 毛大丁草 *

34. Genus Glossocardia 香茹屬
Glossocardia bidens 鹿角草,香茹 *

35. Genus Gnaphalium 鼠麴草屬
Gnaphalium affine 鼠麴草,佛耳草
Gnaphalium hypoleucum 秋鼠麴草,黃花艾
Gnaphalium pensylvanicum 匙葉鼠麴草 *
Gnaphalium polycaulon 多莖鼠麴草

36. Genus Grangea 田基黃屬
Grangea maderaspatana 田基黃,荔枝菊 *

37. Genus Gynura 菊三七屬
Gynura aurantiaca 紫絨草,紫絨藤
Gynura bicolor 風鳳菜,紅鳳菜,兩色三七草
Gynura divaricata 白子菜,雞菜 *
Gynura japonica 三七草

38. Genus Helianthus 向日葵屬
Helianthus tuberosus 菊芋,菊藷

39. Genus Hemisteptia 泥胡菜屬
Hemisteptia lyrata 泥胡菜 *

40. Genus Ixeridium 小苦蕒屬
Ixeridium chinense 中華小苦蕒,山苦蕒
Ixeridium gracile 纖細苦蕒菜

41. Genus Ixeris 苦蕒菜屬
Ixeris japonica 剪刀股 *
Ixeris polycephala 多頭苦蕒菜

42. Genus Kalimeris 馬蘭屬
Kalimeris indica 馬蘭,雞兒腸 *

43. Genus Lagascea 單花葵屬
Lagascea mollis 單花葵

44. Genus Lagenophora 瓶頭草屬
Lagenophora stipitata 瓶頭草,瓶頭菊 *

45. Genus Laggera 六稜菊屬
Laggera alata 六稜菊,六棱菊,鹿耳苓 *

46. Genus Launaea 栓果菊屬
Launaea sarmentosa 匍莖栓果菊,蔓栓果菊

47. Genus Ligularia 橐吾屬
Ligularia japonica 大頭橐吾 *

48. Genus Microglossa 小舌菊屬
Microglossa pyrifolia 小舌菊

49. Genus Mikania 薇甘菊屬
Mikania micrantha 薇甘菊 *

50. Genus Paraixeris 黃瓜菜屬
Paraixeris denticulata 黃瓜菜 *

51. Genus Paraprenanthes 假福王草屬
Paraprenanthes sororia 假福王草,山苦蕒 1*

52. Genus Parthenium 銀膠菊屬
Parthenium hysterophorus 銀膠菊

53. Genus Pectis 香檬菊屬
Pectis prostrata 伏生香檬菊

54. Genus Pertya 帚菊屬
Pertya pungens 尖苞帚菊 *

55. Genus Pluchea 闊苞菊屬
Pluchea indica 闊苞菊,煙茜 *
Pluchea pteropoda 光梗闊苞菊,翅煙茜

56. Genus Porophyllum 葩葩洛屬
Porophyllum ruderale 葩葩洛 *

57. Genus Praxelis 假臭草屬
Praxelis clematidea 假臭草

58. Genus Pseudelephantopus 假地膽草屬
Pseudelephantopus spicatus 假地膽草

59. Genus Pterocypsela 翅果菊屬
Pterocypsela indica 翅果菊,山萵苣
Pterocypsela laciniata 多裂翅果菊
Pterocypsela raddeana 毛脈翅果菊

60. Genus Rudbeckia 金光菊屬
Rudbeckia hirta 黑心金光菊

61. Genus Sanvitalia 蛇目菊屬
Sanvitalia procumbens 蛇目菊

62. Genus Saussurea 風毛菊屬
Saussurea japonica 風毛菊

63. Genus Senecio 千里光屬
Senecio scandens 千里光 *
Senecio stauntonii 閩粵千里光 *

64. Genus Siegesbeckia 豨薟屬
Siegesbeckia orientalis 豨薟,蝦拑草 *

65. Genus Solidago 一枝黃花屬
Solidago decurrens 一枝黃花 *

66. Genus Soliva 裸柱菊屬
Soliva anthemifolia 裸柱菊,座地菊 *

67. Genus Sonchus 苦苣菜屬
Sonchus arvensis 苣蕒菜
Sonchus oleraceus 苦苣菜,苦蕒菜

68. Genus Stokesia 琉璃菊屬
Stokesia cyanea 琉璃菊

69. Genus Synedrella 金腰箭屬
Synedrella nodiflora 金腰箭,苞殼菊

70. Genus Taraxacum 蒲公英屬
Taraxacum officinale 藥用蒲公英 *

71. Genus Tithonia 腫柄菊屬
Tithonia diversifolia 腫柄菊,假向日葵

72. Genus Tridax 羽芒菊屬
Tridax procumbens 羽芒菊,中美高 *

73. Genus Vernonia 斑鳩菊屬
Vernonia cinerea 夜香牛 *
Vernonia cumingiana 毒根斑鳩菊 *
Vernonia elliptica 光耀藤
Vernonia maritima 濱海斑鳩菊
Vernonia patula 鹹蝦花
Vernonia saligna 柳葉斑鳩菊
Vernonia solanifolia 茄葉斑鳩菊,斑鳩菊 *

74. Genus Wedelia 蟛蜞菊屬
Wedelia biflora 雙頭菊,孿花蟛蜞菊 *
Wedelia chinensis 蟛蜞菊
Wedelia prostrata 鹵地菊
Wedelia trilobata 三裂葉蟛蜞菊 *
Wedelia wallichii 山蟛蜞菊

75. Genus Xanthium 蒼耳屬
Xanthium sibiricum 蒼耳 *

76. Genus Youngia 黃鵪菜屬
Youngia heterophylla 異葉黃鵪菜,苦蕒菜 *
Youngia japonica 黃鵪菜,日本苦蕒菜 *

另外不作紀錄之園藝種記有︰

Acanthospermum hispidum 毛葉刺苞果
Ambrosia artemisiifolia 豚草,海艾
Argyranthemum frutescens 木茼蒿,白仔菊
Aster novi-belgii 荷蘭菊
Calendula officinalis 金盞花,金鐘
Callistephus chinensis 翠菊
Chrysanthemum carinatum 蒿子桿,三色菊
Chrysanthemum coronarium 艾菜,歐茼蒿
Chrysanthemum segetum 茼蒿,南茼蒿
Coreopsis lanceolata 劍葉金雞菊
Coreopsis tinctoria 兩色金雞菊,波斯菊,鐵菊
Cosmos bipinnatus 秋英
Dahlia pinnata 大麗花,洋芍藥
Dendranthema morifolium 菊花
Gaillardia pulchella 天人菊
Gerbera jamesonii 非洲菊,扶郎花
Helianthus annuus 向日葵
Lactuca sativa 萵苣,生菜
Leucanthemum vulgare 濱菊,延命菊
Pericallis × hybrida 瓜葉菊
Tagetes erecta 萬壽菊
Tagetes patula 孔雀草,藤菊
Tagetes tenuifolia 細葉萬壽菊
Vernonia gratiosa 台灣斑鳩菊
Zinnia violacea 百日菊,魚尾菊

*︰已紀錄品種
1︰《Flora of Hong Kong》未有記載

最後更新︰2020-10-27

2018年11月26日星期一

三品一枝花 Burmannia coelestis

三品一枝花,雛錫杖 Burmannia coelestis D. Don
水玉簪科 BURMANNIACEAE

形  態︰與菌半共生之草本
生  境︰潮濕草地
花  期︰6-10月
果  期︰10-2月
描  述︰花期高 10-40 cm;莖綠色,纖細;基部有葉數,線狀披針形,5-20 × 約 3 mm;上部葉線形,5-30 × 約 2.5 mm;花序 (1-)2-6(-8) 朵花;花有或近無柄,紫藍色,3 翼;外花被黃色,卵狀三角形

就筆者所知,香港所知水玉簪屬中罕見程度可列三甲末席,體形上可算最大;由於生長環近相近,其生境多見貍藻屬 Utricularia、花柱草屬 Stylidium 及茅膏菜屬 Drosera 等食蟲植物,與其同屬常見之亭立 B. wallichii 及纖草 B. itoana 所生之環境大為不同。種名 coelestis 解作大而優雅或來自天堂,無論何者皆與貼切本種美態。

2018年11月22日星期四

316 RUBIACEAE 茜草科

香港野生茜草科植物約有32屬71種2變種,已紀錄及確認品種共27屬54種,以星號為記︰

1. Genus Adina 水團花屬
Adina pilulifera 水團花 *

2. Genus Aidia 茜草樹屬
Aidia canthioides 香楠,山黃皮 *
Aidia cochinchinensis 茜樹,越南香楠,亨氏香楠
Aidia pycnantha 多毛茜草樹

3. Genus Alleizettella 香楠屬
Alleizettella leucocarpa 白果香楠,白果山黃皮 *

4. Genus 毛茶屬
Antirhea chinensis 毛茶 *

5. Genus Canthium 鐵矢米屬
Canthium dicoccum 魚骨木,鐵矢米 *
Canthium horridum 豬肚木,小葉鐵矢米

6. Genus Catunaregam 山石榴屬
Catunaregam spinosa 山石榴,山蒲桃 *

7. Genus Cephalanthus 風箱樹屬
Cephalanthus tetrandrus 風箱樹 *

8. Genus Coptosapelta 流蘇子屬
Coptosapelta diffusa 流蘇子 *

9. Genus Diplospora 狗骨柴屬
Diplospora dubia 狗骨柴,三萼木 *

10. Genus Galium 豬殃殃(拉拉藤)屬
Galium aparine var. echinospermum 拉拉藤

11. Genus Gardenia 梔子屬
Gardenia jasminoides 梔子,水橫枝 *

12. Genus Geophila 愛地草屬
Geophila herbacea 愛地草 *

13. Genus Hedyotis 耳草屬
Hedyotis acutangula 金草,方骨草 *
Hedyotis ampliflora 廣花耳草 1
Hedyotis auricularia 耳草
Hedyotis biflora 雙花耳草 *
Hedyotis bodinieri 大帽山耳草 *
Hedyotis bracteosa 大苞耳草 *
Hedyotis communis 大眾耳草 1
Hedyotis consanguinea 擬金草,紅花耳草 *
Hedyotis corymbosa 傘房花耳草,繖房花耳草 *
Hedyotis costata 脈耳草
Hedyotis diffusa 白花蛇舌草 *
Hedyotis effusa 鼎湖耳草
Hedyotis hedyotidea 牛白藤 *
Hedyotis herbacea 丹草
Hedyotis koana 蘊璋耳草 1*
Hedyotis loganioides 粵港耳草 *
Hedyotis matthewii 疏花耳草 *
Hedyotis pinifolia 松葉耳草 *
Hedyotis shiuyingiae 秀英耳草 *
Hedyotis tenelliflora 纖花耳草
Hedyotis uncinella 長節耳草 *
Hedyotis vachellii 香港耳草,華氏耳草 *
Hedyotis verticillata 粗葉耳草,輪葉耳草 *

14. Genus Ixora 龍船花屬
Ixora chinensis 龍船花,山丹 *

15. Genus Knoxia 紅芽大戟屬
Knoxia corymbosa 紅芽大戟,諾斯氏草 *

16. Genus Lasianthus 粗葉木屬
Lasianthus attenuatus 斜基粗葉木,小葉雞屎樹 *
Lasianthus chinensis 粗葉木
Lasianthus curtisii 廣東粗葉木 *
Lasianthus fordii 羅浮粗葉木 *
Lasianthus formosensis 台灣粗葉木
Lasianthus hirsutus 雞屎樹,毛雞屎樹
Lasianthus trichophlebus 鐘萼粗葉木
Lasianthus verticillatus 斜脈粗葉木

17. Genus Mitracarpus 蓋裂果屬
Mitracarpus hirtus 蓋裂果

18. Genus Morinda 雞眼藤屬
Morinda cochinchinensis 大果巴戟,柔毛雞眼藤 *
Morinda parvifolia 雞眼藤 *
Morinda umbellata 羊角藤 *

19. Genus Mussaenda 玉葉金花屬
Mussaenda erosa 楠藤,野白紙扇 *
Mussaenda kwangtungensis 廣東玉葉金花
Mussaenda pubescens 玉葉金花 *

20. Genus Nauclea 烏檀屬
Nauclea officinalis 烏檀 *

21. Genus Neanotis 新耳草屬
Neanotis boerhaavioides 卷毛新耳草,黃細心假耳草
Neanotis hirsuta 落葉新耳草
Neanotis thwaitesiana 新耳草

22. Genus Ophiorrhiza 蛇根草屬
Ophiorrhiza cantoniensis 廣州蛇根草 *
Ophiorrhiza japonica 日本蛇根草 *
Ophiorrhiza pumila 短小蛇根草,矮蛇根 *

23. Genus Oxyceros 雞爪簕屬
Oxyceros sinensis 雞爪簕 *

24. Genus Paederia 雞矢藤屬
Paederia pertomentosa 白毛雞矢藤
Paederia scandens 雞矢藤 *
Paederia scandens var. tomentosa 毛雞矢藤,毛葉雞矢藤 *

25. Genus Pavetta 大沙葉屬
Pavetta hongkongensis 香港大沙葉,茜木 *

26. Genus Pertusadina 槽裂木屬
Pertusadina metcalfii 海南槽裂木 *

27. Genus Psychotria 九節屬
Psychotria asiatica 九節,山大刀 *
Psychotria serpens 蔓九節,穿根藤 *
Psychotria tutcheri 假九節,小葉九節 *

28. Genus Richardia 擬鴨舌廣屬
Richardia scabra 墨苜蓿,李察草 *

29. Genus Rubia 茜草屬
Rubia wallichiana 多花茜草

30. Genus Spermacoce 豐花草屬
Spermacoce articularis 糙葉豐花草,多節波利亞草
Spermacoce latifolia 闊葉豐花草
Spermacoce mauritiana 二萼豐花草
Spermacoce prostrata 匍匐豐花草
Spermacoce stricta 豐花草,波利亞草

31. Genus Tarenna 烏口樹屬
Tarenna attenuata 假桂烏口樹,達崙木 *
Tarenna mollissima 白花苦燈籠,烏口樹

32. Genus Uncaria 鈎藤屬
Uncaria hirsuta 毛鈎藤,剛毛鈎藤 *
Uncaria homomalla 北越鈎藤
Uncaria macrophylla 大葉鈎藤 *

另外不作紀錄之園藝種記有︰

Coffea arabica 小粒咖啡 *
Gardenia jasminoides var. fortuniana 白蟾
Gardenia stenophylla 狹葉梔子
Gardenia thunbergia 南非梔子
Hamelia patens 長隔木,希美利
Ixora coccinea 紅仙丹花,橙紅龍船花
Ixora coccinea 黃龍船花,黃花龍船花
Ixora finlaysoniana 薄葉龍船花
Ixora undulata 波葉山丹
Mussaenda erythrophylla 紅葉金花
Nauclea orientalis 東方烏檀
Pentas lanceolata 五星花
Rondeletia odorata 郎德木
Rothmannia globosa 羅德曼
Rothmannia longiflora 長花羅德曼
Serissa japonica 六月雪
Serissa serissoides 白馬骨,滿天星

*︰已紀錄品種 
1︰本種並未收錄在《Flora of Hong Kong》


最後更新︰2019-12-17

2018年11月21日星期三

紅芽大戟 Knoxia corymbosa

紅芽大戟,諾氏草 Knoxia corymbosa Willd.
茜草科 RUBIACEAE

形  態︰多年生草本
生  境︰開揚草地、山坡灌叢
花  期︰5–11月
果  期︰10–11月
描  述︰直立,高達 1 m;枝莖鈍四角,被短毛;對生;葉膜質;葉柄 1-6 mm 或近缺;托葉 3–6 mm,有紅色腺體頂部附着剛毛狀齒 3–5;葉披針狀或橢圓形,3–10 × 0.8–2.5 cm,基部楔形,尖端漸尖,兩面被伏毛;側脈 6-9 對;花多數,近無柄,二歧傘狀花序,2–6 cm 長;花瓣白或紫

《香港植物誌》別名作「諾斯氏草」;令人極易誤會的漢名,一度翻查大戟科而不見其名。本植株生境受土地開發而命運堪虞;花見於十一月;本種之托葉相當特別,如手掌豎起三隻手指,掌心有一紅點,應可作辨認特徵。種名 corymbosa 解作「一束花或果」,似描述其花序,而「紅芽」之名,可能來自其托葉中的一點紅色腺體。

2018年11月16日星期五

鬼羽箭 Buchnera cruciata

黑草,鬼羽箭 Buchnera cruciata Buch.‑Ham. ex D. Don
玄參科 SCROPHULARIACEAE

形  態︰草本
生  境︰山坡、荒地
花  期︰4–1 月
果  期︰4–1 月
描  述︰高達半米,全株被毛底層葉蓮座狀;葉基不明顯;葉倒卵形,約 4.8 × 2.5 cm,密被絨毛;次層葉十字對生,線形,2–3 mm,葉緣常具兩鈍齒,被絨毛;花萼被絨毛,萼片三角形,等距;花冠紫藍色,萼片倒卵形至倒披針形

風雨飄搖的十月,見草坡上白色點點,花序特別,近看花瓣淺紫白色至近白色,與植物誌描述的紫藍色相去甚遠,反而「正常」的紫藍色植株數量較少;蓮座狀十字對稱的底層葉相當有趣,如鹿角蕨的營養葉一樣緊貼地面而生,沾上雨水的葉片呈亮紫黑色。與百合科的異蕊草混生,花期相同,相映成趣。花序如箭尾羽毛,故有鬼羽箭之名;種名 cruciata 解作「十字形」,應與其葉序有關。

299 SCROPHULARIACEAE 玄參科

香港野生玄參科植物約有20屬48種,已紀錄及確認品種共9屬14種,以星號為記︰

1. Genus Adenosma 毛麝香屬
Adenosma glutinosum 毛麝香 *
Adenosma indianum 球花毛麝香 *

2. Genus Antirrhinum 金魚草屬
Antirrhinum majus 金魚草

3. Genus Bacopa 假馬齒莧屬
Bacopa monnieri 假馬齒莧
Bacopa repens 田玄參

4. Genus Buchnera 黑草屬
Buchnera cruciata 黑草,鬼羽箭 *

5. Genus Centranthera 胡麻草屬
Centranthera cochinchinensis 胡麻草
Centranthera tranquebarica 矮胡麻草

6. Genus Dopatrium 虻眼屬
Dopatrium junceum 虻眼

7. Genus Limnophila 石龍尾
Limnophila aromatica 紫蘇草
Limnophila chinensis 中華石龍尾,毛石龍尾 *
Limnophila heterophylla 異葉石龍尾
Limnophila rugosa 大葉石龍尾
Limnophila sessiliflora 石龍尾

8. Genus Lindernia 母草
Lindernia anagallis 長蒴母草,長果母草
Lindernia antipoda 泥花草
Lindernia ciliata 刺齒泥花草
Lindernia crustacea 母草
Lindernia hyssopioides 尖果母草
Lindernia micrantha 狹葉母草
Lindernia oblonga 棱萼母草
Lindernia procumbens 陌上菜
Lindernia pusilla 細莖母草
Lindernia rotundifolia 圓葉母草 *
Lindernia ruellioides 旱田草

9. Genus Mazus 通泉草屬
Mazus pumilus 通泉草 *

10. Genus Mecardonia 過長沙舅屬
Mecardonia procumbens 黃花過長沙舅

11. Genus Microcarpaea 微果草
Microcarpaea minima 小果草,微果草

12. Genus Paulownia 泡桐
Paulownia fortunei 白花泡桐,泡桐

13. Genus Picria 苦玄參
Picria felterrae 苦玄參

14. Genus Russelia 爆仗竹
Russelia equisetiformis 爆仗竹,吉祥草
Russelia sarmentosa 毛爆仗花

15. Genus Scoparia 野甘草屬
Scoparia dulcis 野甘草 *

16. Genus Siphonostegia 陰行草屬
Siphonostegia chinensis 陰行草
Siphonostegia laeta 腺毛陰行草 *

17. Genus Sopubia 短冠草屬
Sopubia matsumurae 毛果短冠草,短冠草

18. Genus Striga 獨腳金屬
Striga asiatica 獨腳金 *
Striga masuria 大獨腳金

19. Genus Torenia 蝴蝶草屬
Torenia asiatica 光葉蝴蝶草,光葉翼萼 *
Torenia benthamiana 毛葉蝴蝶草 *
Torenia biniflora 二花蝴蝶草 *
Torenia concolor 單色蝴蝶草,單色翼萼 *
Torenia flava 黃花蝴蝶草,黃花翼萼
Torenia fordii 紫斑蝴蝶草,紫斑翼萼
Torenia fournieri 藍豬耳 *

20. Genus Veronica 婆婆納屬
Veronica javanica 多枝婆婆納
Veronica persica 阿拉伯婆婆納
Veronica undulata 水苦蕒

*︰已紀錄品種

最後更新︰2018-11-16

2018年11月14日星期三

農吉利 Crotalaria sessiliflora

野百合,農吉利 Crotalaria sessiliflora L.
蝶形花科 FABACEAE

形  態︰直立草本
生  境︰路邊或山坡
花  期︰5–2月
果  期︰5–2月
描  述︰植株高達 100 cm,基部通常木質;互生;葉形多變,通常線形或線披針形,3-8 × 0.5–1 cm,兩邊漸尖,葉面近無毛,葉背密被軟毛,近無柄;花序頂生或腋生,2–20 朵,無柄;花萼 2 片;花瓣藍或紫,與花萼等長

本種雖然泛佈於東至東南亞,香港卻是難得一見;見於沙質土壤,似乎亦是週期山火常臨之地,開揚、暴露、無天然屏障,看似相當粗生的物種,何解未能擴張其領域?前輩指花於下午三點半左右開始展開,以避烈日;當日天陰有陣雨,第一朵花下午三點前展開,見另一朵花露出少許藍色花瓣,憑第一朵的花開時間,推算將於一刻鐘內開花,於是捕其展開一刻,見花漸開展,惟仍偏向閉合狀,八分鐘後,花被突然反捲,花瓣如蜆熟透一刻瞬間撐開,歷時兩秒,妙趣非常。種名中 sessili 解作「無柄的」、flora 解作「花」,意指無柄的花。

2018年11月12日星期一

黑老虎 Kadsura coccinea

黑老虎,冷飯團 Kadsura coccinea (Lem.) A. C. Sm.
五味子科 SCHISANDRACEAE

形  態︰木質藤本
生  境︰半開揚灌叢及林中
花  期︰5–7月
果  期︰10–12月
描  述︰光滑;互生;葉柄 (9–)10–30(–41) mm;葉紙質至革質,橢圓形,甚少卵狀橢圓形或卵形,7–16(–19) × 2.5–7.5(–10) cm,基部嫩葉急尖至老葉鈍尖,甚少截形,葉尖急尖至短漸尖,全緣,甚少帶齒;側脈 (3–)5–8(–12) 對;花腋生;花瓣白帶紅邊,或紫紅,卵狀;聚合果,紅至紫紅色,14–24 × 7–17 mm;果梗 26–49 mm 長

漢名相當有趣,聚合果大如網球,可食,穿鑿附會或者理解成如一個冷掉的飯團。分佈比植物誌提及的廣泛,東至西貢,西至大嶼山,遠至離島,高至大帽山;無論花果皆顯眼非常。花開時遠看如厚質玫瑰朵朵,萬綠叢中千點紅;每每遇見群落者,皆一大叢,其深綠光亮葉面予人與別不同之感。種名 coccinus 解作猩紅(scarlet),形容花色。